Cáp thép đối với việc an toàn dùng cho cầu trục (Bài tiếp)
Bài trước các bạn đã được biết về hai loại cáp bện đơn và cáp bện kép. Ở bài này các bạn sẽ được biết loại cáp chính dùng trong cầu trục, và một số tiêu chuẩn loại bỏ cáp thép cầu trục.
Cáp thép cầu trục được chế tạo từ những sợi thép các bon tốt. Các sợi thép được chế tạo bằng công nghệ kéo nguội có đường kính từ 0,5 đến 2-3mm. Sợ thép này được bện thành cáp bằng các thiết bị chuyên dùng. Để chống rỉ, người ta tráng lớp kẽm lên sợi thép, tuy nhiên sợi thép sau khi tráng kẽm có độ bền giảm đi 10%.
Yêu cầu đối với cáp thép cầu trục
An toàn
Độ mềm cao, dễ uốn cong, bảo đảm độ nhỏ gọn của cơ cấu, của máy.
Bảo đảm độ êm dịu, không gây ồn khi làm việc trong cơ cấu và máy nói chung.
Trọng lượng riêng nhỏ, giá thành thấp.
Bảo đảm độ bền lâu, kì hạn dùng lớn.
Đặc điểm
Được chế tác bằng các sợi thép có giới hạn bền tăng lên rất cao nhờ nguyên liệu được lèn đi lèn lại nhiều lần (biến chứng) trong quá trình kéo thành sợi.
Trị số Kk đạt đến 14000 – 20000kg/cm2, gấp 2-3 lần giới hạn của các loại thép ứng chế tác bằng cán thường nhật
Kết cấu
Kết cấu của cáp ảnh hưởng rất lớn đến độ mềm và độ bền mòn của cáp.
– Cáp bện đơn có các sợi được bện thành những lớp đồng tâm quanh sợi lõi. Cáp có độ cứng lớn, do đó không dùng trong các công việc của những máy trục cần phải vòng qua pu ly và quấn quanh tang có đường kính khá nhỏ. Thường dùng để chằng cột buồm, làm cáp kéo, làm cáp tải của đường gòng treo.
– Cáp bện kép là dây cáp được bện qua hai lượt thích hợp với các công việc của máy trục.
Đầu tiên là các sợi thép được bện thành dánh sau đó dánh bện thành cáp, ở tâm của cáp và đôi khi ở cả tâm của dánh có lõi mềm bằng dây đay, sợi bông hoặc amiang. Lõi này là một trong những nhân tố chính quyết định độ mềm của cáp
Việc nghiên cứu các loại cáp bện có kết cấu khác nhau chứng tỏ rằng độ mềm của cáp tăng lên cùng với số lượng lõi. Vì lý do đó một thời gian trong thực tại đã xuất hiện cáp bện ba, quá trình bện gồm ba thao tác: thoạt đầu những sợi dây nhỏ được bện thành dánh đơn, giữa có lõi mềm, sau đó dánh đơn bện thành dánh kép, giữa cũng có lõi và chung cục dánh kép bện thành cáp, giữa cũng lại có lõi. Do quá trình công nghệ như trên, giữa các sợi thép có lõi mềm khiến độ mềm của cáp tăng lên. Tuy vậy cáp bện ba không được dùng nhiều lắm vì phải dùng thép nhỏ, bị mòn nhanh do tiếp xúc với bề mặt pu ly và tang, chưa nói đến việc chế tạo phức tạp và giá thành cao.
Như vậy loại cáp chính dùng cho máy trục là cáp bện kép. Cáp có thể bện xuôi, trong đó các sợi bện thành dánh và dánh bện thành cáp theo cùng một chiều; và bện chéo, trong đó các dánh và cáp được bện theo các chiều trái nhau. Cáp bện chéo áp không sát vào bề mặt của pu ly và tang, lại cứng hơn lên bị mòn nhanh hơn là cáp bện xuôi. thành ra cốt tử lên dùng cáp bện xuôi.
Trường hợp nâng tải trọng bằng một nhánh cáp (không có pa lăng) phải dùng cáp bện chéo vì cáp bên xuôi sẽ bị xoắn lại.
Một vài tiêu chuẩn loại bỏ cáp thép cầu trục:
-Khi cáp bị đứt mòn quá tiêu chuẩn cho phép thì được phép sử dụng để nâng những tải nhỏ hơn trọng tải. Trọng tải của cáp phải được qui định lại dựa trên cơ sở thực tế tình trạng của cáp và phải đảm bảo hệ số dự trữ bền theo đúng qui định của tiêu chuẩn này.
-Nếu tải được treo trên 2 cáp riêng biệt thì mỗi cáp phải được xem xét và loại bỏ riêng.
-Khi cáp có 1 tao bị đứt phải loại bỏ ngay không cần xét đến số sợi đứt và độ mòn các sợi lớp ngoài cùng.
– Một điều không thể quên khi sử dụng an toàn cầu trục là chúng ta cần phải kiểm định cầu trục và bảo trì, bảo dưỡng đình kỳ
Bài tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu về đường ray trong vận hành thiết bị nâng hạ